Bu yazımızda, Bilgisaya Mühendisleri Odası’nın kuruluş süreci ve BM Dergi’nin geçmişine dair bazı belge ve yazılar derlenmiştir.
Elektrik Mühendisliği Dergisi Bilişim Özel Sayısı (1971)
Elektrik Mühendisleri Odası bünyesinde bilişimle ilgili ilk yayın.
“Bilişim Özel Sayısını Sunarken” – Aydın Köksal.
Bilgisayar Mühendisleri Haber Bülteni (1992 – 1994)
BM Dergi (2003)
BM Dergi’nin Emre Hamit Kök tarafından yazılmış, sunuş yazısı;
Başlarken
Uzun bir zamandır bir düşün peşindeyiz aslında.Kendimizin bile zaman zaman inanmakta güçlük çektiği bir düşüncenin. Tamamen mesleğimiz adına sosyal bir plaformun oluşturulacağı bir meslek odasi ve hatta bir meslek odasından da öte bir çatının hayalinin peşindeyiz.
Bir çatı ki, bilgisayar mühendislerini ve bilgisayar mühendisliği kurumunu temsil edebilecek, her türlü hak ve çıkarlarımızı hukuksal anlamda gözetebilecek, eğitim ve destek çalışmaları verebilecek güçlü temellere sahip bir binanin üstüne kurulabilmiş bir çati. Ve bu düşünceye artık hayal demek şu ana kadar yapılan onca çalışmaya ve iyi niyete haksızlık etmek olur. Çünkü bu yazı bir sene önce EMO bünyesinde kurulmuş Bilgisayar Mühendisliği Komisyonu’nun çıkarmakta olduğu Bilgisayarar Muhendisliği Dergisi için yazılmaktadır. Komisyon hayata geçirildiğinden itibaren çeşitli toplantılar ve internet üzerinden e-posta yoluyla yapılan görüş bildirimleriyle mesleğimiz adına yapabileceğimiz faaliyetleri, sorunlarımızı çözüm yollarını tartışmış ve nihayetinde bunları internet üzerinden sizlerle de paylaşabileceğimiz bir dergi çıkarma kararı almıştır. Düşlediğimiz çatıya ait binanın temelleri çoktan atılmıştır, sırada binanın imarında gerekli olan inanç ve desteği sağlamak vardır. Altını çizerek vurgulamak istediğim bir nokta ise çatının adının henüz konmadığı ve aslında adının çok da önemli olmadığıdır, bir Bilgisayar Mühendisleri Odası muhakkak ki bir gün kurulacak ve mesleğimiz adına hizmet verecektir ancak bugun bu şartlarda bize düşen mevcut çalışmalara ve inanca ne isim adı altında olursa olsun destek çıkabilmektir.
Bilgisayar mühendisliği Türkiye ve hatta tüm dünya için henüz tarihi olmayan bir meslek. Tarihi olmadığı içindir ki kültürü de oluşmamış bir meslek. Türkiye’de dışarıdan bakıldığında halk tarafından daha çok bilgisayar yapıp satan mühendis şeklinde anlaşılması bir yana kendi içimizde tam olarak bir bilgisayar mühendisi tanımı yapamadığımız gerçeği daha üzücüdür. Ve henüz bu tanımı yapamamışken yazılım mühendisi, yazılım geliştirme mühendisi, bilgisayar bilimleri mühendisi şeklinde daha kafa karıştırıcı isimler oluşturmakla da daha yanlış bir noktaya gelinmiştir. Bilgisayar mühendisi kimdir sorusunun cevabı aslında çok basittir diğer çoğu meslek grubunda tanımlandığı gibi Bilgisayar Mühendisi herhangi bir üniversitenin Bilgisayar Mühendisliği bölümünden lisans veya yüksek lisans diploması almış kişidir. Sektörde böyle bir diplomaya sahip olmadan, bu diplomayı almaya hak kazanmış bir bilgisayar mühendisi ile aynı komumda çalışıp aynı işi yapan bir çok arkadaşımız bulunmaktadır ki yazılım mühendisi, yazılım geliştirme mühendisliği sıfatları da tamamen bu ihtiyaca yönelik üretilmiştir. Bilgisayar Mühendisliği mezunun farkı, bilgisayar mühendisliği unvanından taviz vermemesiyle ve bir bilgisayar mühendisinin diğer yazılım mühendislerinden daha farklı iş çıkarabileceğini ispatlamasıyla ortaya çıkar. Bu anlamda sektörde veya akademik çalışan her bilgisayar mühendisine sorumluluk düşmektedir, mesleğimizi iyi yapmalı ve farklı olduğumuzu gösterebilmeliyiz. Bilgisayar mühendisi olmayan bir kişi ile aynı maaşı alıp aynı işi çıkarıyor olmak vicdani açıdan çok da rahatsız edici olmayabilir ve son derece normaldir ancak meslek sorumluluğu adına farklılığımızı ortaya koyabilecek şekilde çalışmalı ve mesleğimize olan borcumuzu ödeyebilmenin gururunu taşımalıyız. Zira bu borç tarihi bir sorumluluk teşkil etmektedir. Türkiye ve dünya şartlarında bilgisayar mühendisliği ihtiyacını göz önünde bulundurduğumuzda şu gerçek ortaya çıkmaktadır ki, sektör bilgisayar mühendislerine doymamıştır, çok fazla pozisyon açığı vardır ve bu açıkları bilgisayar mühendisliği mezunu olmayan insanlarla kapatmaktadır, bunu önüne geçmek veya bunun karşısında olmak bizim asıl sorumluluğuz ve hatta haddimiz değildir ancak bir tercih söz konusu olduğunda bilgisayar mühendisinin çıkarlarını koruyabilmek ve farkını anlatabilmek… işte bu haddimiz ve sorumluluğumuzdur.
Diğer bir gerçek ise daha çok Türkiye için geçerli olmakla birlikte şudur. Sözün başında mesleğimize ait bir kültürün oluşmadığına değinmiştik, bu konuyu bilgisayar mühendisliği çerçevesinde inceleyebileceğimiz gibi tüm teknoloji ve bilişim alanı etrafında da sorgulayabiliriz. Türkiye’de teknoloji kültürü oluşmamıştır ve bilgisayar mühendisleri olarak teknolojinin belki de ortasında olan insanlar olarak bu kültürü hem mesleğimiz hem de tüm teknoloji alanında oturtmak anlatmak ve yaymak görevimiz olmalıdır. Zira kültürü oluşmamış bir teknoloji gerek üretim gerek tüketim anlamında sıkıntılar doğurur. ODTÜ Felsefe Bölümü bölüm başkanlığını yapmış Ahmet Inam hocamızın ‘Düşten Düşünceye’ adlı kitabında yer alan ifadesinde olduğu gibi üslupsuz bir teknoloji başımıza bela olur. (Farkedemediğimiz Bir Bela : Üslupsuz Teknoloji) Hoca kendi yaşamımızdan devşirilmiş teknolojiyi öz-teknoloji olarak adlandırır ve bu teknolojiyi şöyle yorumlar. ‘Öz teknolojiyi üretmeyi becerebilirsek, üretim kendi sorunlarımıza, beğenimize, gereksinimlerimize, giderek değerlerimize, sanatımıza, sanat anlayışımıza uygundur. Tüketici konumunad isek öz-teknoloji, üretilmiş teknolojinin ardında yatn ideolojinin süzgeçten deçirilip, tüketim sarhoşluğuna, kolaycı, keyif verici ayartmalarına kapılmadan, yaşam akışını doğallığı içinde kullanabildiğimiz teknolojidir. Televizyonu kullanırız. Televizyon da bizi. Elbette teknoloji nerede, nerelerde, nasıl kullandığımızın bilinciyle yaratılır. Tüketici durumda bile. Farklıysak teknolojiyi farklı kullanırız, farklı üretiriz. Farklı olmayan kültürlere, teknolojinin egemenliği kolaydır. Üvey-teknoloji bizi teknolojileştirir’
Teknolojinin egemen olduğu, televizyonun ve bilgisayarın başından kaldıramadığımız çocuklarımızı sorgulamak istiyorsak buna önce teknolojiye karşı takındığımız üslupsuz tavırı sorgulayarak başlamalıyız. Ve yine milyarlarca para harcanarak üretilen yazılımları, klavye kullanmasını bilmeyen opartörlere emanet edip de istediğimiz verimi yakalayamadığımızda önce teknolojiye karşı takındığımız bu üslupsuz tavrı sorgulamaya başlamalıyız. Sözün özü gerek üretim gerek tüketim anlamında bir teknoloji kültürü oturtmadıkça teknolojiden faydalanmak için acele etmiş olacağız.
Bilgisayar mühendisleri olarak teknoloji geliştirmenin veya yazılım üretiminin ve tüketiminin standartlarını oturtmak ve bunları uygulamak ödevimiz olmalıdır. Doyuma ulaşmamamış bir piyasa hata yapmaya mahkum bir piyasadır hataları en aza indirmek ve minimumda tutmak için Türkiye bilişim sektörünün bilgisayar mühendislerine ihtiyacı vardır. Bilgisayar mühendisleri olarak burada dile getirilmiş veya getirilmemiş sorunlarımızı ve sorumluluklarımızı tartışabileceğimiz, çözümler üretebileceğimiz kısacası mesleğimize dair her şeyi paylaşabileceğimiz bir buluşma noktası niteliğini taşıyan bilgisayar mühendisliği dergisine uzun ömürler, yayın hayatında başarılar dilerim. Bu yazı aslında bitmemiştir, çok uzun sürecek bir diyalogun ‘merhaba’sıdır sadece. Bu diyalogu burada hep beraber devam ettirebilme temennisiyle merhaba meslektaşlar, merhaba..
Emre Hamit KÖK
Bilgisayar Mühendisi
Aynı sayıda yer alan “Bilgisayar Mühendisleri Oluşumu” başlıklı yazıya EMO’nun web sitesinden ulaşabilirsiniz.
BMO Kuruluş Çalışmalarından…
02 Mayıs 2011 | BM Danışma Kurulu Toplantısı’nda BMO’nun kurulması tartışıldı. |
09 Temmuz 2011 | BM Meslek Dalı Ana Komisyonu (MEDAK) Toplantısı’nda BMO’nun kurulması için çalışmalara başlama kararı alındı. |
19 Ağustos 2011 | EMO Yönetim Kurulu ile Bilgisayar Mühendisliği MEDAK ortak toplantısı gerçekleştirildi. |
19 Eylül 2011 | Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanları toplantısında sunum yapıldı. |
12 Ekim 2011 | Bilgisayar Mühendisleri Odası Kuruluş Raporu basıldı. |
15 Ekim 2011 | Ankara’da Bilgisayar Mühendisliği Çalıştayı düzenlendi. |
25 Ekim 2011 | www.bimo.org.tr web sitesi açıldı. |
29 Ekim 2011 | EMO Koordinasyon Kurulu’nda sunum gerçekleştirildi. |
19 Kasım 2011 | İstanbul’da Bilgisayar Mühendisliği Çalıştayı düzenlendi. |
23 Aralık 2011 | BMO’nun kurulması için imza kampanyası başlatıldı. |
7 Ocak 2012 | EMO Kocaeli Şubesi Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy birliği ile kabul edildi. |
14 Ocak 2012 | EMO Adana Şubesi Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy birliği ile kabul edildi. |
14 Ocak 2012 | EMO Mersin Şubesi Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy çokluğu ile kabul edildi. |
14 Ocak 2012 | EMO Samsun Şubesi Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy çokluğu ile reddedildi. |
21 Ocak 2012 | EMO Antalya Şubesi Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy birliği ile kabul edildi. |
21 Ocak 2012 | EMO İzmir Şubesi Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy birliği ile kabul edildi. |
21 Ocak 2012 | EMO Trabzon Şubesi Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy birliği ile kabul edildi. |
28 Ocak 2012 | Ankara ve İstanbul’da Bilgisayar Mühendisi Üye Toplantısı gerçekleştirildi. |
3 Şubat 2012 | Uşak Üniversitesi’nde gerçekleştirilen Akademik Bilişim 2012 etkinliğinde stant açıldı ve sunum yapıldı. |
4 Şubat 2012 | EMO Diyarbakır Şubesi Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy birliği ile kabul edildi. |
18 Şubat 2012 | EMO Ankara Şubesi Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy birliği ile kabul edildi. |
18 Şubat 2012 | EMO Bursa Şubesi Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy birliği ile kabul edildi. |
18 Şubat 2012 | EMO Eskişehir Şubesi Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy birliği ile kabul edildi. |
18 Şubat 2012 | EMO Gaziantep Şubesi Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy birliği ile kabul edildi. |
18 Şubat 2012 | EMO İstanbul Şubesi Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy birliği ile kabul edildi. |
3 Mart 2012 | Bilgisayar Mühendisliği Öğrencileri Kongresi’nde stant açıldı, “Bilgisayar Mühendisleri Odası Kuruluş Çalışmaları” oturumu düzenlendi. |
24 Mart 2012 | EMO Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy çokluğu ile kabul edildi. |
2 Haziran 2012 | TMMOB Genel Kurulu’nda “BMO Kuruluş Önergesi” oy çokluğu ile kabul edildi. |
30 Haziran 2012 | Bilgisayar Mühendisleri Odası Kurucu Yönetim Kurulu TMMOB tarafından atandı. |
4 Ağustos 2012 | Bilgisayar Mühendisleri Odası Genel Merkezi hizmet ofisi açıldı. |
8-9 Eylül 2012 | Bilgisayar Mühendisleri Odası I. Olağan Genel Kurulu gerçekleştirildi. |
BMO Kuruluş Önergesi
24 Haziran 2013 tarihinde EMO Genel Kurulu’na sunulan önergenin tam metni.
BİLGİSAYAR MÜHENDİSLERİ ODASI KURULUŞ ÖNERGESİ
Bilişim uygulamaları, bireylerin, toplumların yaşamında vazgeçilemez bir yer edindi; bireyleri, toplumları, ülkeleri değiştirdi, dönüştürdü! Hemen her gün yeni bir teknolojik gelişmeyle tanıştığımız bilişim çağında, bu dönüşümde, bilgisayar mühendisliğinin, bilgisayar mühendislerinin azımsanmayacak bir payı vardır. Türkiye de bu çağın gereklerini yerine getirme yarışının içindedir.
Ülkemizdeki bilgisayar mühendislerinin sayısı, her yıl verilen mezunlarla çığ gibi artarken meslek alanımızdaki sorunlar da büyümektedir. 90’lı yıllarda altın çağını yaşayan bilgisayar mühendisleri, 2000’lerin başından beri yaşanan ekonomik bunalımlarla birlikte ayrıcalıklı konumlarını yitirdi; tanımsız, belirsiz bir iş yapma düzeninin, kargaşanın içine itildi.
Bilgisayar Mühendisliği bölümleri ilk mezunlarını 1981’de verdi. 30 yılın ardından bugün sayımız 30.000’i aştı. Her yıl 4.000’in üzerinde yeni mezun aramıza katılıyor. Gelecek beş yıl içinde mezun sayısı ikiye katlanacak; buna bağlı olarak sorunlar da karmaşıklaşıp çoğalacak. Sayısı hızla artan bu kitle, şu sorunlarla karşı karşıyadır:
- Mesleğin ve meslek alanlarının kesin tanımları yoktur.
- Bilişim alanındaki pek çok disiplini, gereken düzenlemeleri yaparak kucaklayacak bir yapının eksikliği yaşanmaktadır.
- Bilişim uygulamalarının üretim süreçleri denetimden yoksundur! Bu süreçlerin yanlış yönetimi, ülke çapında parasal kayıplara, güvensizliklere yol açmaktadır.
- Yaşadığımız çağda, iyi yetişmiş, nitelikli insan gücüne gereksinimimiz var! Oysa “her kente üniversite, her üniversiteye bilgisayar mühendisliği bölümü” anlayışıyla açılan, ancak hem akademik birikim hem de teknik altyapıdan yoksun bölümlerde yetişenler; buna ek olarak teknoloji fakülteleri ve uzaktan eğitim mezunları, bu gereksinimi karşılamak bir yana, ucuz işgücü olarak değerlendirilmektedir.
- Bilişim kesiminde, diplomalar değil, sertifikalar egemen olmuştur! Meslektaşlarımızın değeri, kimi kez parayla alınan, kamu denetiminden uzak sertifikalarla ölçülmektedir.
- İşsizlik somut bir gerçeklik, işsiz kalma korkusu ise kişisel kaygının ötesinde bir baskı aracı haline gelmiştir.
- Bilgisayar mühendislerinin çalışma koşulları günden güne ağırlaşmaktadır. Bitmek bilmeyen ve karşılığı ödenmeyen fazla mesailer, düşük ücretle güvencesiz çalışma, hem bilgisayar mühendislerinin hem de genel olarak tüm bilişim emekçilerinin yazgısı olmuştur.
- Mesleğin bu sorunlarını dikkate alan, kamu yararını gözeten, geleceği biçimlendiren, toplumsal bilişim politikamız yoktur!
Türkiye’de 1960’tan bu yana, tam 52 yıldır bilişim ürünü geliştiriliyor. Türkiye’de 1981’den bu yana bilgisayar mühendisleri yetişiyor. Gelgelelim, bilgisayar mühendisleri kendi sorunlarına sahip çıkmak, ülkenin bilişim politikalarını tanımlayıp yönetmek hedefiyle bir araya gelip örgütlenemiyor.
Bilgisayar mühendislerinin meslek örgütü EMO içerisinde yürütülen çalışmalar, bizlerin örgütlenmesinde önemli bir aşamadır; ancak ne yazık ki yeterli olamamıştır. İçtenlikle, gönül vererek sürdürülen uğraşlar, EMO’yu bilgisayar mühendisleri için bir çekim merkezi haline getirememiştir.
Bunun birkaç nedeni vardır: Bilgisayar mühendislerindeki EMO’nun adından kaynaklı algı değiştirilememiş, bilgisayar mühendisleri meslek örgütlerini sahiplenecek noktaya gelememiştir. Öte yandan, EMO’nun, önemli ve yoğun gündemi içinde bilişim politikalarını çalışmalarının odağına yerleştirememesi, buna bağlı olarak bilişim kesimindeki boşluğun doldurulamaması da bu sonucu doğurmaktadır.
Bugün, 30.000’den çok bilgisayar mühendisi olmasına karşın EMO’ya üye olanların sayısı ancak 2.700 kadardır.
EMO içindeki bilgisayar mühendisleri, meslektaşlarını örgütlemek için hem şubelerdeki Meslek Dalı Komisyonları hem de MEDAK üzerinden yoğun çalışmalar yürütmüştür. Bu çalışmalar göstermiştir ki EMO üyesi olsun, olmasın meslektaşlarımız kendi meslek odalarını kurma isteğini taşımaktadır. Sayımızın çoğalması, çözüm ve düzenleme bekleyen konuların kapsamlarının gün geçtikçe genişlemesi, gereken çalışmaların komisyonlar aracılığıyla yürütülmesini zorlaştırmaktadır.
Bu gelişmelerin ardından, örgütlenmenin kaçınılmaz olduğu gerçeğinden yola çıkan MEDAK, yönünü belirleyerek Bilgisayar Mühendisleri Odasının kuruluş çalışmalarını başlatmış; bu konudaki kararlılığını da konunun EMO içerisinde tartışmaya açılmasıyla ve odalaşma sürecinin örgütsel bütünlük içinde örülmesi gerekliliğini vurgulayarak ortaya koymuştur.
2011 sonbaharından bu yana, Bilgisayar Mühendisleri Odasının kuruluş sürecini tartışmak için bilgisayar mühendisliği çalıştayları yapıldı; meslektaşlarımızın yoğun olduğu teknoparklar/teknokentler ziyaret edildi; üniversitelerde öğrencilerle bir araya gelindi; şubelerde üye toplantıları düzenlendi. Bilgisayar Mühendisliği Bölümlerinin başkanları, EMO içerisinde yürütülen odalaşma çalışmalarına verdikleri desteği, attıkları imzalarla belgelediler.
Bu çalışmalar, Ocak 2012’den başlayarak EMO şubelerinin genel kurullarına taşındı. 12 şubenin genel kuruluna, Bilgisayar Mühendisleri Odasının kurulması yönünde tavsiye kararı alınması için önergeler sunuldu; 12 şubenin 11’inin genel kurulu bu önergeyi kabul etti.Bugün geldiğimiz noktada, önceleri bireysel düzlemde dillendirilen odalaşma isteği, artık kitlesel düzlemde seslendirilmektedir. Son altı ayda yaşananlar göstermiştir ki Bilgisayar Mühendisleri Odasının ete kemiğe bürünme zamanı gelmiştir.
Gerçek şudur ki şimdilerde sayısı 30.000’i aşan bilgisayar mühendislerinin sayısı, önümüzdeki beş yıl içinde 60.000’e ulaşacaktır; çözüm ve düzenleme bekleyen sorunlar da buna koşut olarak büyüyecektir. Dolayısıyla EMO Genel Kuruluna sunduğumuz önergemiz oylanırken bir meslek alanının geleceği biçimlenecek, bilişim çağını yaşayan ülkemizin tarihinde yer bulacak bir adım atılacaktır!Tüm bu nedenlere dayanarak biz, aşağıda imzası bulunan kişiler,
- TMMOB’nin toplumcu geleneğini bilişim kesiminde yaşatacak;
- bilişim kesiminde emekten yana, kamu yararını savunan, toplum odaklı politikalar üreterek yaşama geçirecek;
- bilişim çalışanlarının örgütlenme boşluğunu dolduracak
Bilgisayar Mühendisleri Odasının kuruluşunu, bilgisayar mühendislerinin örgütlenmesi ve sorunlarının çözümü için kaçınılmaz bir zorunluluk olarak görüyoruz ve bu istemimizin EMO Genel Kurulunca değerlendirilmesini; Bilgisayar Mühendisleri Odasının, EMO ve TMMOB örgütlülüğünün iradesi doğrultusunda kurulmasını öneriyoruz.
Saygılarımızla.
BMO Kurucu Yönetim Kurulu İlk Toplantı Kararları
Bir Yol Hikayesi : BMO
Bu yazı ilk olarak 2012.2 sayılı EMO Ankara Şubesi Bülteni’nde yayınlanmıştır.
Bir Yol Hikayesi: BMO
Bilgisayar Mühendisliği Meslek Dalı Komisyonu
Bilgisayarların hayatın her alanına girmesiyle ve küresel iletişim ağlarının oluşmasıyla birlikte insanlık bilişim çağını yaşamaya başladı. Her yıl katlanarak büyüyen ve gelişen bilişim sektörü, üretim biçimlerinde, iletişimde ve toplumsal yaşamın tamamında önemli dönüşümlere neden oluyor. Ülkemizde ve dünyada bu sektör sermaye yararına denetim altına alınmaya çalışılıyor. Bu doğrultuda yapılan düzenlemelerle her geçen gün daha fazla kuşatılan meslek alanımızda, Bilgisayar Mühendisleri olarak artık daha fazla ve eskisinden farklı sorumluluklar üstlenmemiz gerekiyor.
Mesleğimizden yana, emekten yana, kullanıcılardan yana, kamu yararını temel alarak bugüne dek verdiğimiz mücadeleyi daha işlevsel kılabilmek, TMMOB’un bilişim politikaları alanına müdâhil olabilmesini, bilişim sektörü çalışanlarının TMMOB örgütlülüğü ile buluşarak güçlen- mesini sağlayabilmek için Bilgisayar Mühendisleri Odası’nı kurma gerekliliğine inanarak yıllar önce uzun bir yola çıktık. EMO’nun bize sunduğu olanaklarla TMMOB çatısı altında 24. Oda olarak BİLGİSAYAR MÜHENDİSLERİ ODASI’ nı kurduk.
Odalaşma sürecimizde katkıda bulunan herkesi anmayı borç bilerek yol hikâyemizin bugüne kadar olan kısmını kaleme aldık. Aklımızda kaldığı kadarıyla bu süreçte bize destek veren, katkı koyan, en azından öne çıkan isimlere dar zamanda bir arşiv çalışması yapamadığımız için unuttuğumuz pek çok değerli kişiden de şimdiden özür dileyerek yazımızda yer vermeye çalıştık.
1987
31 yıl önce, 1981 yılında Bilgisayar Mühendisliği ilk mezunlarını verdiğinde TMMOB yönetimi hangi odaya kayıt olunacağı konusunda netleşememiş, yazılım alanında çalışmak isteyenleri Fizik Mühendisleri Odası’na, donanımla ilgilenenleri Elektrik Mühendisleri Odası’na yönlendirmişti. 25 yıl önce, 1987 yılında ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Ziya Aktaş ve 4 bölüm başkanı, TMMOB yönetimine 1000 imzalı dilekçe verdiler ve bu dilekçe ilk odalaşma girişimimiz olarak tarihteki yerini aldı. O günkü mezun sayısı 500 civarındaydı.
TMMOB Yönetim Kurulu 22.3.1988 günkü toplantısında kurulan Oda kurma ve kapatma istemlerini değerlendirme komisyonunun 30.4.1988 tarihli raporunda bu dilekçe ile ilgili aşağıda belirtilen karar kaleme alınmıştır.
“2. Bilgisayar Mühendisleri Odası kurulması istemi;
Bilgisayar Mühendisleri’nin kayıtlı olması gereken Elektrik ve Fizik Mühendisleri Odaları’ndan gelen bilgilere göre;
* Fizik Mühendisleri Odasına 4 Bilgisayar Mühendisi’nin, Elektrik Mühendisleri Odası’na 5 Bilgisayar Mühendisi’nin kayıtlı olduğu;
* Her iki odaya Bilgisayar Mühendisleri Odası kurulması için yazılı bir başvurunun yapılmadığı
* Oda Genel Kurullarınca bu meslek kolu mensuplarının ayrı bir oda kurmalarının önerilmediği saptanmış olup, TMMOB tüzüğü çerçevesinde Bilgisayar Mühendisleri Odası kurulması koşullarının oluşmadığı sonucuna varılmıştır.”
1991
1991 Mayıs’ında yeniden Bilgisayar Mühendisleri’nin örgütlenmesi ve Bilgisayar Mühendisleri Odası’nın kurulması çalışmaları başlatıldı. Çalışmaların ilk aşamasında Bilgisayar Mühendisleri’ne ulaşılmaya çalışıldı ve 650 civarında Bilgisayar Mühendisi’nin bilgi formları alındı. Dönemin koşulları içerisinde mektuplarla bir bilgilendirme süreci başlatıldı. 1991 yılının Mayıs ayında Ankara’da başlayan bu çalışmalar hızla yaygınlaştı, İstanbul ve İzmir’de toplantılar yapıldı ve İstanbul’da da bir organizasyon komitesi oluşturuldu. Bu dönemde EMO Yönetiminin ve dönemin profesyonel çalışanları Selim Eskizmirliler, Kadri Durgun, Asım Rasan’ın çalışmalarımıza katkıları büyüktür.
İkinci aşamada Şubat 1992’de yapılacak olan EMO Şube Genel Kurullarında etkin rol alabilmek ve BMO kurulması kararının alınmasını sağlamak amacıyla Bilgisayar Mühendisleri’nin EMO’ya üye olması çabalarına ağırlık verildi.
Ancak 1992 yılında yapılan Şube Genel Kurulları ve Oda Genel Kurulu’ndan BMO kurulmasına dair karar çıkartılamadı. Bu dönemin en önemli kazanımı TMMOB Genel Kurulu’ndan Bilgisayar Mühendisleri’nin EMO altında örgütlenmeleri ve Fizik Mühendisleri Odası’nın daha önce oraya üye olmuş Bilgisayar Mühendisleri’nin kayıtlarını EMO’ya devretmeleri kararının çıkartılmış olmasıdır. Böylece Bilgisayar Mühendisleri için tek bir örgütlenme adresi oluşturuldu. Aynı dönemde EMO Ankara Şube Yönetim Kurulu’na 1 asıl ve 1 yedek üye (Duygu Mutlu, Funda Başaran), EMO İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu’na ise 1 yedek üye (Arif Cevizci) Bilgisayar Mühendisleri seçildi. EMO Ankara Şubesi Yönetim Kurulu’nda meslektaşımız Duygu Mutlu 1992-1994 döneminde 3 ay Şube Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini de yürüttü.
1991 yılında Bilgisayar Mühendisleri Haber Bülteni adıyla bir yayın faaliyeti de başlatıldı ve 2 ayda bir çıkartılan bu haber bülteni, Ergül Ergün, Serpil Yalçın, Mete Fikirlier, Okyay Say, Bilge Say, Gülgün Kocamaz, Kemal Özkazanç, Fikret Akman, Metin Fırat ve burada ismini sayamadığımız pek çok arkadaşımızın özverili çalışmalarıyla uzunca bir süre etkinliğini sürdürdü.
Seçimler sonrası, 1994 yılı EMO genel kurulunda BMO kurulması kararı aldırabilmek için hazırlıklar hemen başlatıldı. Bilgisayar Mühendisleri’nin EMO’ya üye yapılması, EMO’da şubeler ve oda düzeyinde çeşitli komisyonlar kurulması, üniversitelerin Bilgisayar Mühendisliği bölümlerinde tanışma ve tanıtım toplantıları düzenlenmesi, Ankara, İstanbul ve İzmir’de süren çalışmaların eşgüdümünü sağlamak için toplantılar yapılması amacıyla Bilgisayar Mühendisleri Örgütlenme Komisyonu kuruldu. 1993 yılının Ekim ayında İstanbul’da tüm Bilgisayar Mühendisleri’ni bir araya getiren ve bir genel kurul provasını amaçlayan bir toplantı düzenlendi.
Ancak 1994 yılında yapılan Genel Kurullar öncesinde yaşanan yoğun tartışmalar sonucunda, ulaşılan örgütlenme düzeyinin hâlâ yetersiz olduğu sonucuna varıldı ve EMO Genel Kurulu’na BMO kurulması önergesi verilmedi. 1994 yılında yapılan Şube Genel Kurullarında Ankara ve İstanbul Şube Yönetim Kurullarına Bilgisayar Mühendisi üyeler de seçildi ve EMO içerisinde örgütlenme faaliyetlerine devam edildi. Funda Başaran EMO’nun ilk Bilgisayar Mühendisi örgütlenme sekreteri olarak 1993-1996 yılları arasında EMO Ankara Şubesi’nde görev aldı. Aynı zamanda da 1994-1998 arasında iki dönem Şube Yönetim Kurulu üyeliği ve Başkan Yardımcılığı görevini yürüttü.
Bu dönemde, 1994-1996 tarihleri arasında İstanbul Şube YK üyeliği de yapmış olan ve tüm çalışmalarımızda yoğun emek harcayan, genç yaşta aramızdan ayrılan çalışkan ve güleryüzlü arkadaşımız Şevket Güneş’i anmadan geçemeyiz.
2002
2002 yılında İzlem Gözükeleş’in EMO Ankara Şube Yönetim Kurulu Üyeliğine seçilmesiyle birlikte Bilgisayar Mühendisleri’nin örgütlenme çalışmaları yeniden ivme kazandı. 2001 krizi sonrası, ücretlerin artık eskisi gibi yüksek olmadığı, iş bulmanın zorlaştığı ve işten çıkarılmaların ve işsizliğin Bilgisayar Mühendisleri için de gerçek bir olgu olduğu dönem başladı. Meslektaşlarımız arasında, bilişim sektöründe olmaları gereken konumda olmadıkları görüşü yaygınlaşmıştı. Bu koşullarda gerçekleşen EMO Ankara Şubesi’ndeki ilk toplantıda, ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümü asistanlarından Erkan Korkmaz’ın katkılarıyla, yoğun bir katılım sağlandı. Katılımcıların neredeyse tamamı 30 yaşın altındaydı. Daha işin başında, Bilgisayar Mühendisliği Komisyonu kurulurken ya da Bilgisayar Mühendisliği Dergisi (BM->dergi) çıkarılırken “Ne gereği var, hepimiz EMO üyesi değil miyiz?” tepkilerine maruz kalınmıştır.
Fakat burada özellikle vurgulanması gereken tartışmaların, Elektrik Mühendisleri ile Bilgisayar Mühendisleri arasındaki çelişkilerden çok, eski ve yeni kuşakların bakış açılarından kaynaklanıyor oluşudur. Bu dönemde, EMO Ankara Şubesi’nin Yönetim Kurulu’nun genç Elektrik-Elektronik Mühendisi üyelerinin (Ozan Ersoy, Hüseyin Salık ve Alper Terciyanlı), Yönetim Kurulu toplantılarında Bilgisayar Mühendisleri lehine kararların alınmasındaki katkıları büyüktür.
Bu dönemin önceki dönemlerden en büyük farkı, doğrudan bir Oda kurmak için bir araya gelinmemiş olmasıdır. İlk toplantılarda, Bilgisayar Mühendisleri’nin bilişim sektöründe olması gereken yerde olmadığından hareketle önce bu yönde bir kamuoyu oluşturmanın gerekliliğine vurgu yapılmış ve Bilgisayar Mühendisliği mesleğinin çerçevesinin anlatılması temel hareket noktası olarak belirlenmiştir. BM->dergi bu düşünceyle, 2003 yılı başında Emre Hamit Kök’ün başlangıç yazısında belirttiği gibi, “Bilgisayar Mühendisleri olarak burada dile getirilmiş veya getirilmemiş sorunlarımızı ve sorumluluklarımızı tartışabileceğimiz, çözümler üretebileceğimiz kısacası mesleğimize dair her şeyi paylaşabileceğimiz bir buluşma noktası” olarak yayın hayatına başladı. Yalnız EMO üyesi değil, EMO üyesi olmayan Bilgisayar Mühendisleri’nin de yoğun desteğini aldı. Bu dönemde özellikle, Günay Menekşe Tokgöz, Şenol Tekdal, Perihan Ersoy, Sedar Gökbulut ve Emre Hamit Kök’ün sürece önemli katkılarını belirtmek gerekir.
Ancak BM->dergi, bir süre sonra tek başına örgütlenme için yeterli olmamaya başladı ve farklı yöntem arayışları içine girildi. Bu bağlamda, Meslek Dalı Komisyonları’nın EMO’ da oluşturulmasına karar verildi. Evrimsel yazılım geliştirme modeli, BMO’ya da uygulanacaktı. Önce Meslek Dalı Komisyonları kurulacak, bu örgütlenmelerin bir oda içinde bağımsız bir oda gibi çalışması sağlanacaktı. Bilgisayar Mühendisleri’nin bu örgütlenmelerine, “BM Oluşumu” adı verilmiştir. BM Oluşumu çerçevesinde amaç; önce Bilgisayar Bühendisliği örgütlülüğünü güçlendirmek, bir Bilgisayar Mühendisliği bilinci oluşturmak ve ancak bundan sonra Oda konusunu gündeme almak olarak belirlenmiştir. Ayrıca, süreçte yaşanacak herhangi bir yorgunlukta işi yürüten kadroların geri çekilip süreci gençlere devrederek bir süreklilik sağlanması temel çalışma ilkesi olarak belirlendi.
2004 yılındaki EMO Genel Kurulu’nda EMO yönetmeliklerinde Meslek Dalı Komisyonları için gerekli düzenlemeler yapıldı. BM Oluşumu’nun yasal zemini oluşturuldu. EMO Ankara Şube MDK için 7 Asıl ve 7 Yedek Üye, Meslek Dalı Ana Komisyonu için 5 Asıl ve 5 Yedek Üye önerdi. Ancak özellikle önerilen isimler ve sürece yaklaşım farklılıkları üzerinden merkez yönetimiyle yürütülen tartışmalar olumlu bir noktaya evrilemedi ve ortaya çıkan olumsuz durum aşılamadı.
Nihai olarak BM->Dergi web sitesinin yönetimi doğrudan genel merkez tarafından yürütülmeye başlandı ve BM->Dergi çalışmasını örgütleyen Bilgisayar Mühendisleri çalışmadan çekilmek durumunda kaldılar. Ne yazık ki bu durum bir yandan Bilgisayar Mühendisleri’nin örgütlenme çalışmasını sekteye uğratırken, öte yandan EMO örgütlülüğüne inanan ve sahiplenen Bilgisayar Mühendisleri’nin odayla olan ilişkilerini olumsuz etkiledi.
Sonrasında iki kere bilgisayar korsanları tarafından saldırıya uğrayan BM->Dergi 2006 yılında yayın hayatına veda etti.
Bu dönemde hukuksal çalışmalarımız yetersiz seviyede de olsa başlamıştır. “Mühendis” ünvanlı sertifika veren firmaların bu ünvanı kullanmaları engellenmiştir.
2006
2006 yılında EMO Ankara Şubesi’nde yönetime gelen Ramazan Pektaş başkanlığındaki ekip Bilgisayar Mühendisleri’nin örgütlenme çalışmalarına ve temsiliyetine ayrı bir önem verdi ve BM MDK’nın EMO bütünselliği içinde özgür ve rahat bir ortamda faaliyet yürütebilmesi için şubenin tüm olanaklarıyla destek verdi. Ali Yiğit, İbrahim Saral, Ömürhan Soysal, Bora Güngören ve pek çok değerli arkadaşımız bu süreçte bazen bizden çok çalışarak katkı koydular.
Bilgisayar Mühendisi Gölay Şakiroğulları EMO Ankara Şubesi yönetimine seçildi ve 2 dönem YK Başkan Yardımcılığı görevini yürüttü. 2008-2010 döneminde Taylan Özgür Yıldırım da yedek YK üyesi olarak görev aldı. İstanbul, İzmir, Bursa, İstanbul, Kocaeli’nde de meslektaşlarımız yönetim kademelerinde ve profesyonel görevlerde yer alarak, oda çalışmalarında deneyim kazanmaya başladılar. Meltem Yıldırım ve Tahir Emre Kalaycı EMO İzmir Şube YK‘da, Arif Coşar EMO Kocaeli Şube YK‘da yer aldılar.
Bu süreçte öğrenci örgütlenmesine yönelik çalışmalara da hız verildi. Nisan 2007 tarihinde Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi’nde düzenlenen 3. Bilgisayar Mühendisliği Öğrencileri Kongresi (BİLMÖK)’ne ilk kez EMO olarak katılım sağlandı. Üniversitelerin mezuniyet törenlerinde, bilişim günlerinde EMO Ankara Şubesi Bilgisayar Mühendisliği MDK olarak Bilgisayar Mühendisliği öğrencileriyle buluşuldu, son sınıftaki Bilgisayar Mühendisliği öğrencilerinin derslerinde, mesleki sorunlarla ilgili sunumlar gerçekleştirildi ve öğrenciler EMO örgütlülüğüyle bütünleşmeye çağrıldılar. Teknokentlerde, kurumlarda, ve üniversitelerde “Bilişim Hukuku”, “Taşeronlaşma”, “Sertifikalaştırma”, “Meslek Alanları”, “Meslek hastalıkları” konuları da dâhil olmak üzere belirlenen 30 ana başlıkta söyleşiler düzenlenmeye başlandı, meslek alanları ve görev tanımları üzerinde çalışmalar yürütüldü, bu kapsamda yabancı kaynaklar tarandı ve diğer ülkelerdeki mevzuat, üniversite müfredatları incelenerek ülkemizle kıyaslamalar yapıldı. Bu dönemde meslektaşlarımız EMO profesyonel kadrolarında da görev almaya başladılar. Bursa şubesinde Hüseyin Yeşilseven, Ankara Şubesine önce Uğur Nasırlıel daha sonra Oktay Dursun Sempozyum Sekreterliği görevini yürüttüler. Oktay Dursun sonraki dönemde Örgütlenme Sekreterliği görevine getirildi.
Bu arada MEDAK yapılanması da çalışmaya başladı, İstanbul, İzmir, Bursa MDK‘ları aktif olarak çalışmaya başladılar. MEDAK öncülüğünde ilk Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanları toplantısı gerçekleştirildi.
2010
2010 yılına gelindiğinde yapılan çalışmalar büyük oranda sonuç vermiş, oda çalışmalarını yürütebilecek, ülkedeki bilişim politikalarına yön verebilecek ve bu alanda fikir üretebilecek güçlü bir kadro oluşmaya başlamıştı. Taylan Özgür Yıldırım yeniden EMO Ankara Şubesi yönetimine seçildi ve sayman üye olarak görev aldı. Burak Oğuz yedek üye olarak görev aldı. Birkan Sarıfakıoğlu ve Arif Cevizci EMO Merkez YK yedek üyesi olarak seçildiler. EMO Ankara Şubesi BM MDK olarak, Mart 2011’de Mehmet Harun Özer başkanlığında yapılan toplantıda, odalaşma çalışmalarının merkezi olarak karara bağlanması ve bu gündemin MEDAK’a taşınması kararlaştırıldı.
9 Temmuz 2011 tarihinde EMO Genel Merkezi’nde yapılan MEDAK toplantısında BMO kurulması için çalışmalara başlanması gündeme alındı ve karara bağlandı. Odalaşma ile ilgili sürece dair yöntemse Ağustos 2011’de şube MDK’larından temsilcilerden oluşan 18 kişilik bir katılımla İzmir’de gerçekleşen MEDAK toplantısında şekillendi ve bu haliyle EMO YK’na sunulması kararlaştırıldı.
EMO örgütünde de bu kararın tartışılması için, EMO koordinasyon toplantılarında MEDAK adına sunumlar yapıldı ve şube yönetim kurulları bilgilendirildi. EMO Genel Merkezi ile eşgüdümlü olarak ve yine Merkez YK’nın desteği ile yürütülen odalaşma çalışmalarının ülke geneline
yayılması sağlandı. Bu kapsamda çalıştaylar düzenlendi, imza kampanyası başlatıldı ve teknokentlerde, üniversitelerde, kurumlarda ve EMO şubelerinde açılan stantlarla, yapılan toplantılarla ve toplanan imzalarla Bilgisayar Mühendisleri sürecin parçası/öznesi haline getirildiler. Oktay Dursun’un sekreteryasında ve yoğun emeğiyle yürütülen bu çalışmalara ek olarak “Neden ve nasıl bir oda istiyoruz?” sorusunun cevabı niteliğinde Bilgisayar Mühendisleri Odası Kuruluş Raporu hazırlandı ve bütün etkinliklerimizde dağıtıldı. ODTÜ Bilgisayar Müh. Bölüm Başkanı Prof.Dr.Adnan Yazıcı’nın öncülüğü ve desteği ile akademik camiada da örgütlenme çalışmaları başlamış, Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanları toplantısına katılım sağladık ve BMO için çağrı yaptık. Akademik dünyanın desteği BMO çalışmalarında önemli bir sıçrama yaratmıştır.
TMMOB’nin ve odalarının seçim dönemine girmesiyle birlikte, BM MEDAK toplantısında şube genel kurullarına katılınarak, BMO kurulması kararının EMO genel kuruluna taşınması yönünde önerge verilmesi ve bu sayede BMO’nun EMO örgütlülüğünün ortak iradesi haline gelmesi yönünde çalışma yapılması kararı alındı. 14 EMO şubesinin 12‘sinin genel kurullarına katıldık, BMO kuruluşunun EMO Genel Kurulu’na taşınması önergemizi verdik, 10 şubenin desteğini aldık.
24 Mart 2012 tarihinde gerçekleştirilen ve Bilgisayar Mühendisleri’nin “24 Mart’ta 24. Oda” söylemiyle katıldığı EMO Genel Kurulu’nda, BMO kurulması
kararının TMMOB genel kuruluna taşınması için verilen önerge EMO delegelerinin yoğun desteğiyle kabul edildi.
Bu süreçte MEDAK toplantılarına sürekli olarak katılan, çalışmalarımızı kolaylaştıran Mehmet Bozkırlıoğlu‘nun BMO’nun kuruluşundaki önemli katkısını vurgulamak gerekir.
TMMOB Genel Kurulu’nda saat 14:30‘da BMO kurulması görüşülmeye açıldı ve saat 16:00’da yapılan oylamayla ve 23 Odanın yoğun desteğiyle 24. Oda BMO KURULDU.
Bütün bu yol hikâyesinde hiç değişmeyen bir şey vardı: EMO ANKARA ŞUBESİ’nin BMO’ya olan yaklaşımı ve desteği. Özellikle 2006 sonrasında çalışanlarıyla, yönetim kadrosu ile hatta tüm üyeleri ile desteklerini kesintisiz sürdürdüler. Bilgisayar Mühendisleri’nin her işine koştular, bazen onlardan çok çalıştılar ve umutsuz anlarında, moralleri bozulduğunda omuzlarına dokunan dost elleri, destek veren sözleri hiç eksilmedi. Bu tarihi süreçte isimlerini de unutulmayacaklar listesine yazdırdılar. “İyi ki varsınız, iyi ki vardınız ve hep var olun”. 4 Temmuz 2012’de TMMOB yönetimi ile yapılan toplantıda 7 kişilik Kurucu Kurul görevini teslim aldı ve 6 Temmuz 2012’de ilk toplantısını yaparak çalışmalarına başladı.
“İyi ki varsınız, iyi ki vardınız ve hep var olun”. 4 Temmuz 2012’de TMMOB yönetimi ile yapılan toplantıda 7 kişilik Kurucu Kurul görevini teslim
aldı ve 6 Temmuz 2012’de ilk toplantısını yaparak çalışmalarına başladı.
1 ay içinde EMO‘dan kayıtlarımız silinecek ve BMO‘ya aktarılacak. Asla silinemeyecek olan ise tek vücut, tek yürek çalışmalarımızdan kalan anılarımız, dostluklarımız olacak.
EMO Ankara Şubesi Bilgisayar Mühendisliği MDK olarak “HOŞÇAKALIN” demiyoruz. Hepinizi, dost kapımızda yeni birlikteliklere ”BİRLİK”te başlangıç yapmaya çağırıyoruz.
Bilgisayar Mühendisleri adına,
EMO ANKARA ŞUBESİ
BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ
MESLEK DALI KOMİSYONU